سروو موتور (Servo Motor) چیست؟
سروو موتور نوعی الکتروموتور است که قابل کنترل بوده و به همراه یک درایو راه اندازی میشود. این تجهیز در پروژههایی که نیاز به سرعت و دقت بالا دارند؛ مورد استفاده قرار میگیرد. الکتروموتور که حاوی شفت است عملیات مکانیکی را بر عهده می گیرد. درایو هم وظیفه دقت دادن که شامل مواردی همچون کنترل زاویه، شتاب، سرعت، گشتاور و… است را بر عهده میگیرد.
سروو موتورها در ابعاد مختلفی ساخته میشوند. سرووهای ابعاد کوچک را میتوان با استفاده از میکرو کنترلرها کنترل و راه اندازی کرد. این سرووهای کوچک برای پروژههای رباتیک و مکاترونیک مورد استفاده قرار میگیرند. در مقابل، سرووهای بزرگتر با درایو راه اندازی میشوند که در آن برای کنترل سرعت شفت می توان از گیربکسهای متناسب با سروو استفاده کرد. سرووهای بزرگ برای ساخت تجهیزات صنعتی نظیر دستگاههای CNC، پرینترهای سه بعدی، ماشین آلات نساجی و… استفاده میشود.
اساس کار سروو موتور
سروو موتورهای صنعتی که دارای درایو هستند؛ می توانند یک سیستم حلقه بسته را با استفاده از یک اینکدر (به عنوان سنسور دور موتور) تشکیل دهند. پس از اتصال گیربکس به شفت سروو موتور؛ سنسور اینکدر به شفت گیربکس متصل شده و بر روی پروژه نصب می شود. در ادامه سیم های خروجی از موتور سروو و سنسور شفت اینکدر به درایو سروو متصل می شوند. پس از تعذیه درایو، با استفاده از کی پد درایو و یا با اتصال به کامپیوتر، درایو سروو برنامه ریزی می شود. با فرمان Run سروو موتور شروع به حرکت کرده و همزمان شفت اینکدر اطلاعات خروجی سروو موتور را برای درایو ارسال می کند تا اصلاحات لازم انجام گیرد. در نهایت سروو موتور مطابق با دستور اپراتور کار خود را انجام دهد.
انواع سروو موتور
سروو موتورهای صنعتی را میتوان به چند دسته تقسیم بندی کرد؛ اما به طور کلی میتوان موارد زیر را برای آنها در نظر گرفت:
1- سروو موتور از نظر تعداد سیم
دو دسته سروو موتور در بازار موجود است. سروو موتورهای سه سیمی و پنج سیمی.
در نوع سه سیمی، دو سیم برای تغذیه و یک سیم برای کنترل است. در مدل پنج سیم نیز چهار سیم تعذیه برای مدار و موتور و یک سیم برای کنترل داریم. لازم به ذکر است که استفاده از مدل سه سیم متداولتر است.
2- سروو موتور از نظر جریان تغذیه
سروو موتورها از نظر تغذیه به دو دسته جریان AC و DC تقسیم میشوند. در حال حاضر استفاده از نوع AC به دلیل راندمان بالا، اندازه کوچک، هزینه پایین تعمیر و نگهداری و… بیشتر است.
سروو موتور های DC نیز خود به دو دسته جاروبکدار و بدون جاروبک تقسیم میشوند.
3- سروو موتور از نظر عملکرد مکانیکی
سروو موتورها میتوانند به صورت دورانی یا خطی فعالیت نمایند. البته باید دقت داشت که در مدل خطی، عملکرد سروو موتور دورانی بوده که به وسیله گیربکس به حرکت خطی تبدیل می شود.
کاربرد سروو موتور
در پروژه هایی که صحبت از دقت بالا، سرعت و گشتاور مناسب باشد؛ استفاده از سروو موتور همواره یک گزینه مناسب است. در نتیجه میتوان از سروو موتورها در بسیاری از صنایع حساس استفاده کرد. موارد زیر را میتوان به عنوان مثال به عنوان کاربرد سرووها نام برد:
1- در رباتیک برای حرکت ربات و بازوهای آن
2- در مهندسی پزشکی برای استفاده در قسمتهای حساس و محرک دستگاههای پزشکی
3- در دستگاه های لیزر و CNC برای عملیاتهای برش، خم و…
4- در صنایع نساجی قسمت رنگ و بافت
5- در صنایع چاپ برای چاپ تصاویر
6- دستگاه تزریق پلاستیک برای تزریق بر مبنای زاویه و طرح کار
7- ماشین آلات تولید کننده قطعات الکترونیک برای جاگذاری صحیح قطعات بر روی برد
8- در صنایع کاشی و سرامیک برای اجرای طرح درخواستی بر روی کاشی
و…
مشخصات سروو موتور
یک سروو موتور دارای مشخصات زیر است که بر روی پلاک آن حک گردیده است:
1- ولتاژ ورودی
2- جریان نامی
3- توان سروو موتور
4- دورسروو موتور
5- گشتاور سروو موتور
نحوه انتخاب و خرید سروو موتور
برای خرید یک سروو موتور متناسب با پروژه پیش رو در ابتدا باید توجه داشت که به چه میزان سرعت احتیاج داریم. اگر به دنبال سرعتهای پایینتر هستیم، باید از گیربکس نیز استفاده کنیم. در ادامه نوع تغذیه را باید مد نظر قرار دهیم. پس از آن باید سروو موتور را بر اساس میزان توان، سرعت شفت وگشتاور تولیدی انتخاب نماییم. همچنین باید دقت داشت که درایو سروو موتور ما توانایی برنامه ریزی و راه اندازی بر اساس نیازهای ما را دارد. بنابراین لازم است تا پیش از خرید، نگاهی به دفترچه راهنمای درایو سروو مورد نظرمان از برندهای معتبر بازار بیاندازیم. ممکن است با توجه به نوع کار، نیازمند استفاده از ترمز برای سروو موتور خود باشیم. پس باید به سراغ سروو موتورهای ترمز دار برویم. در نهایت میتوان گفت که کامل ترین مدل از سروو موتورها، سروو موتوری است که گیربکس و ترمز داشته باشد.
دقت داشته باشید که موتورهای سروو و درایوهای آن در دسته محصولات پیشرفته حوزه اتوماسیون صنعتی قرار دارند. بنابراین در هنگام خرید، برندی را انتخاب نمایید که دارای ضمانت تعویض یا تعمیر به همراه خدمات پس از فروش و مشاوره نصب باشد. برق و انرژی با بیش از ربع قرن سابقه در صنعت برق ایران؛ عامل فروش سروو موتور و سروو درایو های شرکت LS ELECTRIC کره جنوبی با یکسال ضمانت و ده سال خدمات پس از فروش، در خدمت مهندسین و مشتریان گرامی است.
پارامتر های تاثیر گذار در قیمت سروو موتورها
خرید یک سروو موتور برای یک پروژه میتواند مستلزم پرداخت هزینه بسیار زیادی باشد. با این حال باید عوامل زیر را به عنوان پارامترهای موثر بر قیمت سروو موتور معرفی کرد:
1- نوع تغذیه
2- نوع گیربکس
3- ترمز دار یا بدون ترمز
4- توان سروو موتور
5- سرعت و گشتاور سروو موتور
6- درایو سروو و عملیات قابل انجام
7- برند مورد نظر