درایو کنترل دور موتور (اینورتر) چیست؟
درایو های کنترل دور موتور به منظور کنترل موتور های صنعتی سه فاز از نوع رتور قفسه سنجابی در سه بخش راه اندازی، کارکرد و توقف آنها ساخته شده اند. بر همین اساس می توان ساختار داخلی آنها را به دو بخش کلی بردهای قدرت و بردهای فرمان تقسیم بندی کرد. پس هر درایو کنترل دور موتور دارای ترمینال های قدرت و ترمینال های فرمان می باشد. همچنین وجود سیستم کنترل بر روی این دستگاه سبب حفاظت نسبی مناسبی از الکتروموتورها می باشد.
در بازار با نام “اینورتر” شناخته می شود. علت این نام گذاری به طرز کار این دستگاه باز می گردد. در اصطلاح مهندسی اینورتر به دستگاهی گفته می شود که برق جریان DC را به برق جریان AC تبدیل نماید. در اغلب موارد دامنه ولتاژ جریان مستقیم پایین و دامنه ولتاژ جریان متناوب در حدود برق شهری یا 220 ولت است. به این دستگاه، راه انداز نرم موتور نیز می گویند. این مزیت سبب جلوگیری از آسیب های مکانیکی به الکتروموتور ها در زمان راه اندازی و کاهش مصرف انرژی به علت عدم جریان کشی بسیار بالا در زمان استارت الکتروموتورها می باشد.
روش کار دستگاه های کنترل دور موتور نیز تا حدودی مشابه با اینورتر است. شرح کار یک درایو کنترل دور موتور به شرح زیر است:
1- دریافت جریان AC از ترمینال های قدرت ورودی که می تواند تک فاز 220 ولت یا سه فاز 380 ولت باشد.
2- تبدیل آنها به جریان DC با استفاده از یکسو کننده ها و خازن ها
3- استفاده از نیمه هادی های قدرت نظیر تریستورها و IGBT ها به منظور تبدیل سیگنال های DC به پالس های مربعی با استفاده از روش PWM
4- بهینه سازی و آرایش پالس های مربعی به شکلی متشابه با جریان AC و انتقال به ترمینال های قدرت خروجی.
امکان ویرایش و انتخاب فرکانس کاری موتور توسط اپراتور این دستگاه سبب می شود که الکتروموتور ما قابلیت کنترل سرعت داشته باشد. برهمین اساس نام اصلی این دستگاه ها به زبان اصلی “درایو های فرکانس متغیر” می باشد.
قابلیت های درایو های کنترل دور موتور در زمان راه اندازی:
1- امکان انتخاب وضعیت چپ گرد یا راست گرد برای شفت موتور
2- امکان انتخاب و تعیین زمان راه اندازی
3- امکان انتخاب نحوه راه اندازی (استفاده از کی پد، ترمینال های کنترل و شبکه های صنعتی)
و…
قابلیت های درایو کنترل دور موتور در حالت کارکرد موتور:
1- مشاهده وضعیت موتور ( فرکانس کاری، جریان نامی، ولتاژ مصرفی و…)
2- امکان تغییر سرعت
3- تعیین نحوه دریافت میزان فرکانس ( استفاده از کی پد، پتانسیومتر، سنسور های متنوع و شبکه های صنعتی)
4- امکان ایجاد یک سیستم کنترل حلقه بسته و پیاده سازی روش های کنترلی پیش فرض دستگاه مانند PID، VSL و…
و…
قابلیت های درایو کنترل دور موتور در زمان توقف:
1- امکان انتخاب و تعیین زمان توقف
2- امکان انتخاب نحوه توقف ( استفاده از کی پد، ترمینال های کنترلی و شبکه های صنعتی)
3- امکان انتخاب نوع ترمز ( تزریق جریان DC، گردش آزاد و…)
4- امکان قفل کردن شفت در زمان معین
و…
بزرگترین مزیت درایو های کنترل دور موتور، اصلاح و بهینه سازی در مصرف انرژی برق و جلوگیری از آسیب الکتروموتورهای صنعتی می باشد. همچنین امکان استفاده از شبکه های صنعتی و اتصال آنها به سیستم های اتوماسیون صنعتی نظیر PLC ها، امکان هدایت و کنترل آنها از راه دور را میسر می کند.
از جمله معایب این دستگاه نیز می توان به تولید نویز به علت انجام عملیات سوئیچینگ در فرکانس های مختلف است که می تواند بر روی سیستم های الکترونیکی مجاور خود اثر گذار باشد.
اصطلاحات تخصصی دستگاه های کنترل دور موتور
1- مُد کنترلی (Control Mode) :
این مورد اشاره به روش های کنترل فرکانس در اینورتر دارد. عموم دستگاه های کنترل دور موتور از مُد کنترلی V/F به معنی عملیات کنترل ولتاژ به فرکانس استفاده می کنند. اما مد های دیگری نظیر PID، VSL و… نیز وجود دارند.
2- مقاومت ترمز :
اعم الکتروموتور ها دارای بار متصل به شفت شان هستند. در زمان ترمز، بار رفتاری خارج از محدوده عملکرد اینورتر به موتور القا می کند که این مسئله باعث بروز پدیده ای بنام ژنراتوری شدن الکتروموتور می شود. اینورتر برای دفع این انرژی اضافی تولید شده توسط الکتروموتور، نیازمند واحد مقاومت ترمز یا ترمز خارجی است. این مسئله در الکتروموتور های توان بالا کاملا مشهود است.
3- فیلتر RFI :
این فیلتر در ورودی اینورتر متصل می گردد تا نویز های تولیدی توسط اینورتر بر روی منبع تغذیه تاثیر نگذارد.
4- فیلتر EMC:
اینورتر ها بزرگترین تولید کنندگان نویز در کارخانجات هستند که نویز تولیدی آنها می تواند بر روی عملکرد PLC ها، سنسور ها و دیگر ادوات اتوماسیون و شبکه تاثیر بگذارد. یکی از راه های جلوگیری از انتشار این نویز ها، استفاده از فیلتر EMC است. در بعضی اینورتر ها این فیلتر به صورت داخلی بر روی دستگاه نصب است و در مدل هایی که این فیلتر وجود ندارد؛ باید خریداری شود.
5- ترمز تزریق DC :
این ترمز برای بار های بزرگ استفاده می شود. در زمانی که بار بر روی شفت به قدری بزرگ باشد که بواسطه نیروی اینرسی مانع از توقف و قفل شدن شفت شود؛ در این زمان اینورتر تمامی خروجی خود به موتور را قطع کرده، یک فاز را نیم موج می کند و تعادل بردار برآیند را به هم می ریزد و در نتیجه شفت قفل می شود.
معرفی دستگاه های کنترل دور موتور LS سری S100
اینورتر های LS سری S100 یک درایو فرکانس متغیر تولید کشور کره جنوبی بوده و دارای یک سال ضمانت تعمیر و 10 سال خدمات پس از فروش می باشد. این درایو ها نسل جدید درایو های سری iG5A و تا حدودی iS7 بوده و به زودی جایگزین این دو سری پر مصرف و پر فروش می شوند. درایو های سری S100 به طور کلی دارای دو نوع تکفاز و سه فاز (در برق ورودی ) هستند. در معرفی این مدل و شناسه کالای آن 5 حرف قرار دارد که هرکدام بیانگر این موارد است :
حرف اول : مربوط به نمایشگر دستگاه است . اگر E باشد؛ نمایشگر دستگاه از نوع LED است. اگر C باشد؛ نمایشگر از نوع LCD است.
حرف دوم: مربوط به مدل UL دستگاه است. اگر O باشد؛ از نوع UL باز است. اگر X باشد؛ دستگاه دارای درجه حفاظتی IP66 است و مقاوم در برابر پاشش آب.
حرف سوم : مربوط به فیلتر نویز گیر EMC می باشد. اگر F باشد؛ دارای فیلتر نویز گیر داخلی و اگر N باشد ؛ فاقد این فیلتر است.
حرف چهارم: مربوط به راکتور DC می باشد. اگر D باشد؛ دارای راکتور DC داخلی بوده و اگر N باشد؛ فاقد این فیلتر است.
حرف پنجم: مربوط به مدل ترمینال های ورودی/ خروجی دستگاه می باشد. اگر M باشد؛ دستگاه شما دارای ترمینال های قابل برنامه ریزی (PLC داخلی) می باشد. اگر S باشد؛ ترمینال های دستگاه از نوع استاندارد برنامه ریزی شده است.
در حال حاضر مدل های زیر در سید محصولات موجود می باشند:
EOFNM ,EONNM , EONNS , EOFNS , EXFNS , COFDS , CONDS
برای اطلاعات بیشتر می توانید در قسمت پیوست ها به مطالعه کاتالوگ این محصول بپردازید.
نظرات کاربران