کلید های مینیاتوری از جمله ادوات برق صنعتی هستند که دارای مصارف مسکونی، اداری و صنعتی می باشد. بر همین اساس لازم است تا تمامی افراد نسبت به آن شناخت کافی داشته و در مواقع لزوم نسبت به استفاده، نصب و تعویض آن اقدام نمایند. استفاده صحیح و مناسب از این تجهیز موجب عدم آسیب به تجهیزات پایین دستی ، جلوگیری از قطع مکرر برق در شبکه مصرف و در نهایت جلوگیری از خطرات احتمالی شود. در مقاله قبلی به معرفی انواع کلید مینیاتوری پرداختیم . کلید مینیاتوری تجهیزی است که علاوه بر جدا سازی ( ایجاد انشعاب) در یک مجموعه مصرف کننده، محافظت از تجهیزات مصرف کننده را نسبت به اتصال کوتاه و اضافه بار بر عهده دارد.حال که شناخت کافی نسبت به این تجهیز پیدا کردیم؛ در این مقاله به نحوه نصب صحیح و اصولی آن در یک مدار تک فاز ( مانند شبکه برق یک خانه) و در یک مدار سه فاز (مانند شبکه برق یک کارگاه کوچک) می پردازیم. با ما همراه باشید.

نصب کلید مینیاتوری

 

نکات مهم نحوه نصب کلید مینیاتوری

1- کلید مینیاتوری را بر اساس موارد گفته شده در قبل، متناسب با جریان مصرف کننده تهیه نمایید تا کارایی صحیح داشته باشد. انتخاب اشتباه کلید، سبب حفاظت ناقص و بروز حادثه است.
2- کلید مینیاتوری دارای شیاری در پشت کلید می باشد. در نتیجه کلید را تنها بر روی ریل استاندارد نصب مخصوص آن نصب کنید. این ریل به طور جداگانه قابل خریدن بوده و به وسیله پرچ یا پیچ به صفحه یا دیوار متصل می شود. از نصب آزاد کلید جداً بپرهیزید.
3- کلید مینیاتوری دارای ترمینال های عایق دار در ورودی و خروجی نمی باشد. در نتیجه لازم است تا در محفظه ای بسته، به دور از هر درجه ای از رطوبت، گرد و خاک ( شامل غبار فلزات) و گاز های شیمیایی باشد. بهتر است آنها را در یک تابلو برق فلزی یا پلاستیکی (پلی کربنات) و یا نهایتا در محفظه های کوچک کلید مینیاتوری موجود در بازار، نصب نمایید. این محفظه ها باید دست کم دارای درجه حفاظتی IP40 باشد.
4- برای اتصال سیم به ترمینال های کلید مینیاتوری لازم است تا پیچ ها به درستی محکم شوند به طوری که سیم در داخل ترمینال نلغزد و اتصال محکم بر قرار باشد. عدم اتصال درست موجب اتصالی، ایجاد حادثه و سوختگی کلید مینیاتوری می شود.
5- گرفتن چند انشعاب از زیر یک کلید مینیاتوری صحیح نبوده و موجب حفاظت ناقص از تجهیزات پایین دست کلید می شود. بهتر است به فراخور نوع مصرف کنندگان، کلید مینیاتوری جداگانه تهیه شود.

نحوه اجرای این نکات را می توانید در ویدیو نحوه نصب کلید مینیاتوری زیر مشاهده نمایید.

 

ورودی و خروجی کلید مینیاتوری کجاست؟

ورودی و خروجی کلید مینیاتوری مانند بسیاری از تجهیزات کلید زنی از بالا به پایین است. ترمینال های بالایی کلید ، ورودی کلید مینیاتوری و ترمینال های پایینی کلید، خروجی های کلید مینیاتوری را تشکیل می دهند. در نتیجه؛ برق از ترمینال ورودی وارد شده و بعد از گذشتن از تجهیزات داخلی کلید مینیاتوری به ترمینال خروجی منتقل می شود. بنابراین، سیم یا کابل برق دار را به ورودی کلید متصل کرده و خروجی را به تجهیزات مصرف کننده ، متصل می نماییم.

 

نقشه کلید مینیاتوری

نقشه کلید مینیاتوری برای مینیاتوری های تک پل الی چهار پل مشابه است و تفاوتی ندارد. اما در مینیاتوری های تک فاز+ نول و سه فاز + نول باید توجه داشت که پایه ای که با N مشخص شده است؛ فاقد حفاظت بوده و تنها باید سیم فاز به آن متصل شود. در زیر شماتیک رسم شده برای این دو مدل مختلف را مشاهده می کنید. نقشه شماتیک کلید مینیاتوری، همواره بر روی کلید رسم شده است تا کاربر در هنگام نصب کلید، مرتکب اشتباه نشود.

 

طریقه نصب فیوز مینیاتوری تک فاز

فرض کنید می خواهیم برای یک واحد مسکونی دارای یک کنتر برق 32 آمپر، انشعاب مصرفی در داخل واحد ایجاد کنیم. بر همین مبنا لازم است تا تعدادی کلید مینیاتوری، ریل، جعبه فیوز، ترمینال انشعاب و سیم تهیه کرده و کار را شروع کنیم. فرض می کنیم که واحد مسکونی دارای سیستم ارتینگ می باشد. لازم است تا تمامی مراحل اعم از انتخاب سایز سیم، فیوز ها و…. مطابق با استاندارد توانیر و سازمان نظام مهندسی ساختمان باشد تا از بروز هرگونه حادثه تا حد زیادی جلوگیری شود. بر همین اساس از زیر فیوز داخل جعبه کنتر برق یک کابل سه رشته موسوم به کابل 6*3 به داخل واحد ساختمان کشیده شده است. فیوز داخل جعبه کنتر، یک فیوز دو پل 32 آمپر می باشد. علت استفاده از فیوز مینیاتوری دو پل، داشتن حفاظت بر روی فاز و نول می باشد تا در زمانی که به طور ناگهانی در شبکه حالت فاز معکوس و نظیر آنها رخ می دهد، حفاظت بر قرار باشد. کابل 6*3 نیز شامل سیم فاز ( به رنگ های گرم نظیر قرمز، زرد ،قهوه ای یا مشکی)، سیم نول ( به رنگ آبی) و سیم ارت ( به رنگ زرد و سبز مخلوط) می باشد. لازم است در طول کار از ابزار استاندارد، دستکش و کفش مخصوص جهت جلوگیری از آسیب برق گرفتگی استفاده نماییم. همچنین جریان برق را از فیوز نصب شده در زیر کنتر قطع می کنیم. سیم ارت به ترمینال انشعابی ( شینه ارت) متصل شده و میان مصرف کنندگان اعم از پریز ها، روشنایی ها، وسایل سرمایشی و گرمایشی متصل می شود. در ادامه رشته سیم فاز را به ورودی یک کلید مینیاتوری تک پل 32 آمپر متصل می کنیم. خروجی این کلید فیوز به ورودی یک کلید محافظ جان تک فاز 32 آمپر متصل می شود. چنانچه با محافظ جان و مواردی نظیر علت استفاده و نحوه نصب آن آشنایی ندارید، می توانید به مقاله معرفی و انواع محافظ جان نگاهی بیاندازید. خروجی محافظ جان شامل یک سیم فاز و نول است. سیم نول مشابه با سیم ارت به ترمینال انشعاب ( شینه نول) منتقل و از آنجا به تعداد لازم میان مصرف کنندگان توزیع می شود. اما سیم فاز به درون ورودی اولین کلید مینیاتوری متناسب با مصرف کننده می رود. اگر فرض کنیم که مصرف کننده ما از نوع پریز های آشپزخانه خانه است؛ از یک مینیاتوری 16 آمپر استفاده می کنیم. خروجی کلید مینیاتوری توسط سیم به داخل بخش آشپزخانه برده شده و بین تمامی پریز های آشپزخانه انشعاب داده می شود. در ادامه بین کلید های مینیاتوری بعدی با کلید مینیاتوری اولی، مطابق با تصویر زیر پل زده و خروجی ها را به مصرف کنندگان می رسانیم.

 

طریقه نصب فیوز مینیاتوری سه فاز

مجددا فرض نمایید که یک کنتر 3 فاز 32 آمپر داریم با این تفاوت که این کنتر سه فاز بوده و از برق آن برای راه اندازی تجهیزات و روشنایی کارگاه می خواهیم استفاده نماییم. نصب فیوز سه فاز نیز بسیار مشابه مینیاتوری تک فاز است. در اینجا ما کابل 6*5 داریم که از زیر فیوز 4 پل 32 آمپر کنتر برق به داخل کارگاه کشیده شده است. این کابل شامل سه سیم فاز (رنگ های قرمز، زرد و مشکی) ، یک سیم نول ( آبی یا سبز) و یک سیم ارت ( زرد و سبز مخلوط) می باشد. مجدداً یادآوری می شود که لازم است در طول کار از ابزار استاندارد، دستکش و کفش مخصوص جهت جلوگیری از آسیب برق گرفتگی استفاده نماییم. همچنین جریان برق را از فیوز نصب شده در زیر کنتر قطع می کنیم. سیم ارت به ترمینال انشعابی ( شینه ارت) متصل شده و میان مصرف کنندگان اعم از الکتروموتور ها، دستگاه ها ،پریز ها، روشنایی ها، وسایل سرمایشی و گرمایشی متصل می شود. سه سیم فاز وارد ترمینال ورودی ( بالایی) مینیاتوری سه فاز 32 می شوند و خروجی آنها به همراه سیم نول، وارد ترمینال ورودی کلید محافظ جان می شوند. در صورتی که با نصب کلید محافظ جان سه فاز آشنایی ندارید؛ می توانید مقاله نحوه نصب کلید محافظ جان سه فاز را مطالعه نمایید. خروجی محافظ جان سه فاز به دو بخش تقسیم می شود. سیم نول به ترمینال انشعابی ( شینه نول ) منتقل شده و بین مصرف کنندگان توزیع می شود. سیم های فاز با توجه به مصرف کنندگان که ممکن است تک فاز یا سه فاز باشند؛ بین ورودی های مینیاتوری تقسیم شده و در صورت نیاز بین کلید های مینیاتوری مطابق مثال زیر پل می زنیم. توجه داشته باشید که نوع و رنج کلید های مینیاتوری باید مطابق با نوع برق مصرفی تجهیزات پایین دستی کلید باشد.

 

 

در این مقاله به روش نصب کلید مینیاتوری پرداختیم؛ لازم به ذکر است شما می توانید در بخش مصرف کننده تک فاز از کلید دو پل استفاده کرده و فاز و نول مصرفی را نیز برای هر مصرف کننده، محافظت نمایید. این مسئله را می توان در خصوص مدار سه فاز نیز بسط داد. مجموعه برق و انرژی سعی بر آن دارد تا بهترین محصولات برق صنعتی موجود در بازار را به همراه مشاوره و راهنمایی های کاربردی در اختیار مخاطبان و مشتریان محترم قرار دهد تا به بدینوسیله گامی مهم در جهت تحقق شعار ” انرژی در دستان تو” بردارد. شما کاربران گرامی می توانید سوالات و نظرات خود را در خصوص این مقالات با ما در میان بگذارید.